عرضه اولیه سکه (ICO) چیست؟
عرضه اولیه سکه (Initial Coin Offering) که به اختصار ICO خوانده میشود:
به معنای تامین مالی جمعی در ارزهای دیجیتال و فعالیتهای وابسته به بلاک چین است.
- ICO در واقع یک رویداد است که آن را فروش جمعی (crowdsale) نیز مینامند.
- در ICO، یک شرکت ارز دیجیتال خود را با هدف دریافت پول و تامین مالی عرضه میکند.
- که معمولا مقدار مشخصی توکن از ارز دیجیتال مورد نظر عرضه میشود و این مقدار ارزدیجیتال به مخاطبان علاقمند فروخته میشود.
- معمولا در ازای این مقدار توکن فروخته شده بیت کوین و اتریوم دریافت میشود.
- اما برخی شرکتها ممکن است پول رسمی نیز دریافت کنند.
- به این ترتیب، شرکت مذکور به سرمایه مورد نیاز برای پیشبرد پروژه ارز دیجیتال خود دست مییابد.
- و سرمایهگذاران نیز به ازای پولی که به شرکت میدهند، به مقداری سهام دست مییابند.
- این افراد مالک این سهام خواهند بود.
آیا ICO موفقیت آمیز است؟
تاکنون ارزهای دیجیتال مختلفی توانستهاند با شیوه عرضه اولیه سکه به سرمایه مورد نیاز برای توسعه دست یابند.
- اولین پروژهای که به این نوع تامین مالی روی آورد، مسترکوین (Mastercoin) بود.
- که با این شیوه توانست با فروش توکنهای خود به 5 میلیون بیت کوین در سال 2013 دست یابد.
- شرکتهای دیگری نیز به عرضه اولیه سکه پرداختهاند:
که برای نمونه میتوان به :
- اتریوم در سال 2014 و
- یا ویوز (Waves) در سال 2016 اشاره کرد.
- که به ترتیب 18 و 16 میلیون دلار با این شیوه به دست آوردند.
عرضه اولیه سکه یک شیوه موثر و سودمند برای تامین مالی پروژههای ارز دیجیتال است.
البته برای اینکه این شیوه موثر باشد، حتما باید برنامهای دقیق برای آن پیاده شود. و تیمی حرفهای پشت آن قرار داشته باشد.
تفاوت ICO با IPO (عرضه اولیه سهام)
شباهتهایی بین مفهوم عرضه اولیه سکه و عرضه اولیه سهام وجود دارد.
با این حال این دو تفاوتهایی اساسی با هم دارند:
- درصد سهامی که هر یک از سهامداران از یک شرکت در دست دارند، نشانگر درصد میزان مالکیت آنها بر شرکت مربوطه است.
اما این امر درباره توکنهای ارز دیجیتال که در طی ICO به فروش میرسند الزاما صادق نیست.
- در برخی پروژهها، اگر یک نفر توکنهای بیشتری از ارز دیجیتال جدید را داشته باشد، مالک همان مقدار از پروژه بوده و میتواند در تصمیمگیریهای مربوط به آن مشارکت کند.
اما الزاما این وضعیت وجود ندارد و در برخی ارزهای دیجیتال، سرمایه گذاری که در ICO تعدادی توکن خریده، فقط مالک همان مقدار ارز دیجیتال است .
و میتواند از آن برای خرید استفاده کرده و یا آن را با ارزهای دیگر معاوضه کند.
تفاوت دوم در میزان مقررات رسمی مربوط به این دو شکل از تامین مالی است.
- عرضه اولیه سهام تابع مجموعهای از قوانین و مقررات رسمی و حکومتی است.
- و شرکت خواستار عرضه سهام باید حجم زیادی از مدارک را آماده کند تا بتواند مجوز این کار را بیابد.
- همچنین عدم پایبندی شرکت به تعهداتش، پیامدهای سنگینی برایش به همراه دارد.
- اما تامین مالی جمعی برای ارز دیجیتال پدیدهای به نسبت جدید است و مقررات حاکمیتی خاصی هنوز برای آن وضع نشده است.
- این بدان معناست که هر تیم یا شرکتی میتواند حتی با کمترین میزان آمادگی دست به عرضه اولیه سکه زده و هر کسی نیز میتواند این توکنهای عرضه شده را خریداری کند.
- و محدودیت جغرافیایی خاصی نیز برای آن وجود ندارد.
این وضعیت آزاد و بدون محدودیت قابل توجه، سبب شده عرضه اولیه سکه از یک سری مزایا و معایب نسبت به عرضه اولیه سهام برخوردار باشد.
مزایای توکن های به دست آمده در ICO
این مساله به پروژه ارز دیجیتال مربوطه بستگی دارد.
برخی ارزهای دیجیتال صرفا برای خرید و فروش نیستند.
و قابلیتهای دیگری نیز دارند.
استورجکوین (Storjcoin) مثالی در این زمینه است. استورجگوین در واقع یک توکن رمزنگاری شده است که توسط storj.io در عرضه اولیه سکه ارایه شد.
- شرکت storj.io یک استارتاپ فعال در زمینه فضای ذخیره ابری غیرمتمرکز است.
- که کاربرانش میتوانند استورجکوینهای خود را برای خرید فضای ذخیره فایل خرج کنند.
- یا اینکه آن را مانند سایر ارزهای دیجیتال مصرف کنند.
اتریوم نیز مثال دیگری در این زمینه است.
- اتریوم یک پلتفرم برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز (dapps) است.
- توکنهای این شرکت اتر (Ether) نام دارد.
- و از آن برای حفظ عملکرد این اپلیکیشنها استفاده میشود.
در مجموع، توکنهای خریداری شده در ICO میتواند برای هر چیزی مورد استفاده قرار گیرد که به ابعاد پروژه بستگی دارد.
فواید شرکت در ICO
شرکت در ICO میتواند مزایای زیادی را برای فرد سرمایهگذار به همراه آورد.
- اولین دستاورد کمک به یک شرکت برای عرضه محصولش است.
- همچنین امکان دستیابی به سود پس از فروش توکنهای خریداری شده
- هدف اصلی از حضور افراد درICO، مشارکت در پیشبرد پروژهای است که از نظرشان جالب و ارزشمند شمرده میشود.
- با این وجود فرصتی برای سودآوری نیز در این میان وجود دارد.
توکنهای ارز دیجیتال معمولا با قیمتی ثابت در ICO به فروش میرسد.
مبنای تعیین این قیمت بر اساس باوری است که حامیان به توانایی تیم برای عرضه محصول مورد نظر در آینده دارند.
- این قیمت معمولا پایین است.
- اما پس از نهایی شدن پروژه، ارزش توکنهای مربوطه بر اساس خود محصول تیم تعیین میشود.
- که همین معمولا سبب افزایش ارزش توکنها خواهد شد.
- در صورت افزایش قیمت، سرمایه گذاران معمولا توکنهای خود را میفروشند تا به سود قابل توجهی دست یابند.
برای نمونه در ICO اتریوم در سال 2014، هر توکن به قیمت 30 تا 40 سنت فروخته شد.
پس از نهایی شدن پلتفرم اتریوم در سال 2015، ارزش هر توکن به شدت بالا رفت.
که به معنای سود بسیار عالی برای سرمایه گذاران اولیه حاضر در ICO بود.
با این وجود باید این نکته را در نظر داشته باشید :
که سودتان در این سیستم به هیچ وجه قطعی نیست.
- شاید کمپین جمعآوری سرمایه توسط ارز دیجیتال با شکست روبرو شده.
- و نتواند حداقل مبلغ مورد نیاز خود را دریافت کند.
- و در این صورت همه پول دریافت شده به صاحبانش بازگردانده میشود.
- شاید هم تیم نتواند محصول نهایی را به خوبی آماده کند.
- و در این صورت، قیمت هر توکن هرگز افزایش نمییابد.
- در نتیجه میبینیم که تعیین زمان درست برای حضور در کمپین ICO از اهمیت زیادی برخوردار است.
- زیرا هر نوع تصمیمگیری نادرست میتواند به از دست رفتن سرمایه بیانجامد.
منابع اطلاع رسانی از ICO
منابع مختلفی برای یافتن «عرضه اولیه سکه» وجود دارد.
که برای نمونه میتوان به ICO Bazzar و نیز ICO Calendar اشاره کرد.
پروژههای مختلف بلاک چین در وبسایت خودشان درباره برنامههای عرضه اولیه سکه ارز دیجیتالشان اطلاعرسانی میکنند.
اما این رویکرد سبب محدودیت در اطلاعرسانی میشود، زیرا بازدیده زیادی نخواهد داشت.
به همین دلیل سامانههای زیادی برای اطلاعرسانی درباره ICO راهاندازی شده است که برای نمونه میتوان به:
اشاره کرد.
آیا امکان ناپدید شدن برگزار کنندگان ICO وجود دارد؟
هیچ نوع ضمانتی از سوی دولتها در زمینه تعهد شرکتهای فعال در زمینه ارز دیجیتال و بلاک چین برای عمل به تعهداتشان وجود ندارد.
با این وجود بیشتر شرکتهایی که عرضه اولیه سکه داشتند، محدودیتهایی را برای خود در نظر گرفتند تا بتوانند اعتماد سرمایهگذاران را جلب کنند.
- نخستین تلاشها برای عرضه اولیه سکه فاقد هر نوع چهارچوب دقیق بود و مقررات خاصی نداشت.
- اما استارتاپهای حوزه بلاک چین خیلی زود به این نتیجه رسیدند.
- چون نظارت دولتی در این میان وجود ندارد، خودشان باید دست به کار شوند و اطمینان کاربران را جلب کنند.
برخی از این مقررات به شرح زیر است:
- پول دریافت شده از سوی سرمایهگذاران در دست یک شخص ثالث و در یک کیف پول مجازی خواهد بود.
- این کیف پول چند کلید خصوصی دارد.
- که یکی از آنها در اختیار یک شخص ثالث که معمولا نقشی در پیشبرد پروژه ندارد قرار میگیرد.
- تاسیس شرکت و تدوین مجموعهای از مقررات و شرایط خاص برای برگزاری ICO
مطالب مرتبط :
چگونه می توان جعلی بودن ICO را تشخیص داد؟
- ناشناس بودن اعضای تیم
- نبود کیف پول فرد ثالث
- و مبهم بودن اهداف
از جمله اصلیترین نشانههای کلاهبرداری در ICO است.
در چند سال گذشته، چندین نمونه اقدام به عرضه اولیه سکه جعلی و صورت گرفته است. با در نظر گرفتن چند نکته کلیدی میتوان از دست این کلاهبرداران در امان ماند و ICO واقعی را تشخیص داد.
مواردی که میتواند نشانگر جعلی بودن ICO باشد:
- تیم توسعهدهنده ناشناس بوده
- و برای اعضای جامعه شناخته شده نیست.
- هیچ کیف پول شخص ثالثی برای نگهداری از مبالغ جمعآوری شده وجود ندارد.
- و این مبالغ به صورت مستقیم در دست صاحبان پروژه قرار میگیرد.
- در این صورت هیچ چیز جلوی کلاهبرداری و فرار آنها را نمیگیرد.
- اهداف مبهم یا غیرواقعی مطرح میشود.
- وقتی یک پروژه فاقد برنامهای دقیق و جامع باشد، نشانگر عدم برنامهریزی تیم اجرایی و عدم اهمیتدهی به پروژه از سوی آنهاست.
- امروزه اعلام جزییات پیشرفت در مراحل مختلف پروژه امری رایج به شمار میرود.
- اگر توسعهدهندگان ارز دیجیتال نسخه دمو یا آزمایشی محصول، فیلمی کوتاه از تیم و یا سایر گزارشهای مربوط به پیشرفت را منتشر نکنند، این احتمال وجود دارد که اصلا کاری انجام نمیدهند.
مهم تر از هر چیز دیگر این است که روی چیزی که درباره آن اطلاعات ندارید سرمایه گذاری نکنید.
ICO ها روشی جدید برای سرمایه گذاری است که افراد کمی درباره آن می دانند.
اگر تازه با ارزهای دیجیتال و ICO ها آشنا شده اید، پیش از این که پول خود را صرف هر پروژه ای کنید، به تحقیق و مطالعه بیشتر درباره این مفاهیم بپردازید.